İshaklı Han Afyon-Akşehir-Konya güzergâhı üzerinde ve Sultandağı (İshaklı) İlçesi merkezindedir. Kuzey-doğu güney-batı yönünde uzanan dikdörtgen planlı bir oturum alanı üzerine avlu ve kapalı/barınak bölümünü ihtiva eden iki yapı kütlesi halinde inşa edilmiştir. Dış cephe duvarları, cepheyle eş yükseklikte ve dışa taşkın prizmatik kütleler halinde tasarlanmış kare ve silindirik formlara sahip payanda ve köşe kuleleriyle desteklenmiştir. Vaktiyle yapının kuzey-batısında yer alan ve hanla birlikte inşa edildiği düşünülen hamamı, yıkılarak ortadan kalkmıştır.
Hanın kuzey-doğu cephesinin merkezine yerleştirilmiş taçkapısı, dışa taşan ve cephe kotunu aşarak yükselen dikdörtgen prizmal bir kütleden ibarettir. Taçkapı kütlesi, farklı genişlik ve profillerdeki bordür ve silmelerle, yanlardan ve üstten düşey dikdörtgen bir çerçeve içine alınmıştır; silindirik köşe sütunceleri üzerinde, yedi sıralı mukarnaslı kavsara yer alır. Taçkapının basık kemerli kapı açıklığının iki yanında, üç sıra mukarnas kavsaralı ve çokgen planlı birer mihrabiye nişi bulunmaktadır. Basık kemerli kapıyla dahil olunan avlu, üç kenarı boyunca mekânlarla çevrili ve kareye yakın dikdörtgen planlı bir alandır. 1960’lı yılların ortalarında, avluyu çeviren mekânların büyük ölçüde yıkılarak ortadan kalktığı bilinmektedir. 1975 yılına kadar devam eden onarım çalışmalarını takiben han yakın bir geçmişte tekrar onarılmıştır. Avlunun kuzey-batı kanadı, kare planlı ayaklar üzerine oturan ve çift sıra sivri kemerlerle birbirine bağlantılı revaklı bir galeri halinde tasarlanmıştır. Sivri kemer gözleri halinde avluya açılan yarı-açık mekânlar, sivri beşik tonozlarla örtülüdür.2003 yılında avluda gerçekleştirilen kazı ve sondajlarda, avlunun kuzey-batı kenarı boyunca, taçkapının gerisindeki giriş eyvanının iki kanadında beş mekânın bulunduğu tesbit edilmiş; güney-doğu kanadı üzerinde ise, yedi mekânın sıralandığı anlaşılmıştır. Sözkonusu mekânların, geçmişte mutfak ve erzak deposu işlevi gören servis bölümleri, bir kısmının da değerli eşyaların muhafaza edildiği odalar olduğu iddia edilmiştir. Avluda sürdürülen çalışmalarda, zeminin kesme taş kaplama olduğu, ayrıca çatıya çıkmak için gereken merdiven kuruluşunun da bulunmadığı anlaşılmıştır. Avlunun merkezinde fevkânî bir köşk mescit yer almaktadır. Sözkonusu yapının, Selçuklu Dönemi'nde inşa edilmiş ve avlu ortasında bağımsız olarak konumlanan köşk mescitlerin son örneğini oluşturduğu bilinir. "L" planlı dört kemer ayağı üzerine oturtularak zeminden yükseltilen kare planlı mescidin, hanın ana aksında değil, fakat, kıble yönü esas alınarak konumlanmış olması dikkati çeker. Fevkânî mescidi taşımak üzere kemer ayaklarının oluşturduğu kare planlı bir baldaken kuruluşu halinde tasarlanmış zemin kat, çapraz tonozla örtülü yarı-açık bir alandır. Mescide kuzey-batı cephesine bitişik iki kollu ve ara sahanlıklı bir taş merdiven kuruluşuyla ulaşılmaktadır. Beş sıra mukarnas kavsaralı ve düz atkılı bir kapıyla dahil olunan ibadet mekânı, kuzey-doğu ve güney-batı duvarlarındaki birer pencereyle aydınlatılmaktadır. Güney-doğu duvarındaki çokgen planlı mihrap nişi, zar başlıklı kaide ve başlıklara sahip silindirik birer sütunce üzerinde yükselen altı sıra mukarnas kavsarayla örtülüdür. İbadet mekânının mukarnaslı örtüsünün günümüze sadece bir kısmı ulaşabilmiştir. Bu gösterişli taş örtünün profilli bir etek silmesinin üzerinde mukarnaslı örgüler halinde ikinci ve üçüncü kademede sekizgenlere ve kilit taşına doğru altıgen ve onikigenlere bölünüp daralarak yükselen görkemli bir kuruluş olduğu anlaşılmaktadır. Mukarnaslı örtünün geçmişte toprak damla kapatılmış olduğu düşünülmektedir. İbadet mekânının kuzey köşesinde yer alan ve duvar içerisinde devam eden üç basamaklı merdiven kuruluşunun, geçmişte dama çıkışı sağladığına şüphe yoktur.
İlgili Yazılar
Ceritkale Kaya Mezarları - Kırıkkale
29 Nov 2025
Karıştıran Kilisesi Mesire Alanı - Kırıkkale
29 Nov 2025Kategoriler
- Adana
- Adıyaman
- Afyonkarahisar
- Ağrı
- Aksaray
- Amasya
- Ankara
- Antalya
- Ardahan
- Artvin
- Aydın
- Balıkesir
- Bartın
- Batman
- Bayburt
- Bilecik
- Bingöl
- Bitlis
- Bolu
- Burdur
- Bursa
- Çanakkale
- Çankırı
- Çorum
- Denizli
- Diyarbakır
- Düzce
- Edine
- Elazığ
- Erzincan
- Erzurum
- Eskişehir
- Gaziantep
- Giresun
- Gümüşhane
- Hakkari
- Hatay
- Iğdır
- Isparta
- İstanbul
- İzmir
- Kahramanmaraş
- Karabük
- Karaman
- Kars
- Kastamonu
- Kayseri
- Kilis
- Kırıkkale
- Kırklareli
- Kırşehir
- Kocaeli
- Konya
- Kütahya
- Malatya
- Manisa
- Mardin
- Mersin
- Muğla
- Muş
- Nevşehir
- Niğde
- Ordu
- Osmaniye
- Rize
- Sakarya
- Samsun
- Şanlıurfa
- Şehir Seçiniz
- Siirt
- Sinop
- Sivas
- Şırnak
- Tekirdağ
- Tokat
- Trabzon
- Tunceli
- Uşak
- Van
- Yalova
- Yozgat
- Zonguldak
Popüler Yazılar
-
Adana'da Gezilecek Yerler , Müzeler ve Ören Yerler...
90 görüntülenme -
Adıyaman Gezilecek Yerler , Müzeler ve Ören Yerler...
46 görüntülenme -
Taş Köprü - Adana
36 görüntülenme